Kilka miesięcy temu wystartowaliśmy z nowym cyklem artykułów, w którym razem z Trafostacją, staramy się przybliżać Wam sztukę nowoczesną, a także zachęcać Was do jej poznawania. W czerwcu warto zwrócić uwagę na „Four Works”, pierwszą tak rozbudowaną wystawę monograficzną izraelskiego artysty Gilada Ratmana w Europie! Odkąd Ratman zaprezentował na 55. Biennale Sztuki w Wenecji instalację wideo „The Workshop”, uznawany jest za jednego z najważniejszych współczesnych artystów sztuki wideo. Mamy nadzieje, że Was zaciekawiliśmy i przyjrzycie się tej postaci, oczywiście wybierającą się do Trafo…

Twórczość Gilada Ratmana jest sztuką, której nie da się oglądać, lecz w którą trzeba wejść. Nie jest ona obiektem, lecz otoczeniem, które oddziałuje na nas w ten sposób, że stajemy się jego elementem. Dzięki tej kompleksowości swoich prac artysta zdobył sławę na 55. Biennale Sztuki w Wenecji w 2013. W Trafostacji Sztuki Ratman pierwszy raz od tego wydarzenia prezentuje instalację na taką skalę. Unikalną wartością ekspozycji jest korespondencja pomiędzy interdyscyplinarnym i intermedialnym sposobem pracy Gilada Ratmana a przestrzeniami i koncepcją programową TRAFO, w którą wpisują się dzieła artysty, ponawiające pytania o transformację i tożsamość współczesnego człowieka.

W przenośni można powiedzieć, że to najbardziej znane dzieło Gilada Ratmana zostanie w Trafostacji Sztuki ujęte w swoistą „klamrę czasową” - artysta pokaże dwa dzieła powstałe przed ekspozycją w Wenecji i dwa dzieła powstałe później. Zgodnie z tytułem, prezentacja twórczości Ratmana składać się będzie z czterech instalacji wideo, powstałych na przestrzeni 6 lat: „The 588 Project” (2009), „The Multipillory” (2010) i dwóch nowych – „Buried Metal” (2011-2015) oraz „Swarm” (2015).

Zamontowane na czterech poziomach Trafostacji prace stworzą jedną, wielką instalację, w której nakładać się będą na siebie dźwięki pojedynczych dzieł. W swej formie nawiązywać będzie ona do topografii budynku, a w sferze idei poruszać będzie kwestie nowoczesności i kondycji człowieczeństwa wobec zmieniającej się dynamicznie rzeczywistości technologicznej i społecznej.

W hali głównej Trafostacji Sztuki zostanie zainstalowana intermedialna instalacja dźwiękowa i filmowa pt. Buried Metal (2011-2015), która prezentować będzie projekt, który artysta stworzył w roku 2011 z pięcioma rumuńskimi zespołami deathmetalowymi. Na polanie niedaleko Bukaresztu muzycy zakopali wzmacniacze głęboko pod ziemią, a następnie grali przez kilka godzin jakby do środka ziemi. Dzięki instalacji widz czuje się zaproszony do wejścia na pustą polanę, słyszy wiatr i odgłosy ptaków, lecz gdy wkroczy do specjalnie wybudowanego pomieszczenia (soundroomu), usłyszy mocne deathmetalowe brzmienie pochodzące spod ziemi.

Również do podziemia odwołuje się instalacja wideo The 588 Project. Jej bohaterami są zatopieni w bagnistym błocie, niemalże nierozpoznawalni ludzie. Ich całkowicie zakryte błotem głowy utrzymują kontakt z otoczeniem jedynie przez plastikowe rurki, dzięki którym z trudem oddychają. Konstrukcja rzeczywistości nie bez powodu nasuwa seksualne skojarzenia – dzieło odwołuje się do ekstremalnego fetyszyzmu, z którego wywodzi się idea i koncepcja artysty.

Tematyką zniewolenia, tym razem płynącego z zewnątrz, jako represyjne ograniczenie wolności, zajmuje się instalacja wideo The Multipillory (2010). Wyeksponowany zostanie wyjątkowy mechanizm, składający się ze średniowiecznego narzędzia tortur i filmu. Dzieło łączy okrucieństwo i poniżenie z humorem i absurdem. Aktorzy, którzy wzięli udział w projekcie, stoją w skomplikowanych pozach na pręgierzu, który jest zarazem obiektem, jak i ekranem dla projekcji wideo.

Wielokanałowa instalacja Swarm (2015), najnowsze dzieło Ratmana, które będzie miało premierę światową w Trafostacji Sztuki, zabiera widza w przyszłość, która zaczyna się już teraz. W styropianowej strukturze widz otoczony będzie syczącymi dronami, które, choć każdy odrębnie zaprogramowany, tworzą jednak rój. Każdy pojedynczy dron, ale także rój jako całość, wydaje się być żywym stworzeniem, któremu chce się przypisać właściwości ludzkie.

Program

Wernisaż odbędzie się 13 czerwca o godz. 18.00 w Trafostacji Sztuki. W dniu 14 czerwca odbędzie się Artist Talk z udziałem artysty i kuratora oraz krytyków sztuki. Ekspozycję udokumentuje obszerny katalog z artykułami autorstwa m.in. Liama Gillicka i Sergio Edelszteina, który zostanie opublikowany w dniu finisażu 28 sierpnia.