Ten tydzień był niezwykle udany. Przez 7 dni chciałam uciec z domu tylko 5 razy. I jak to jest ? Faktycznie jest tak, że nasz „rodzicielski” stosunek do dziecka uzależniony jest od naszego nastroju, samopoczucia czy innych czynników ? No tak. Bo jak ja mam wyłączyć emocje ? Skoro cały dzień mam pod górkę, mój balon złości rośnie więc kiedy już wybuchnie… A że mam tak co drugi dzień. Brak stabilności w postępowaniu rodzica powoduje, że dziecko czuje się niepewnie, nie wie czego może się po nim spodziewać (to co wczoraj zakazane, dzisiaj jest dozwolone), nie ma oparcia w rodzicach.

Uznanie praw dziecka. Co to znaczy ? Pozwalanie na wszystko dla dobra rozwoju ? Czyli bezstresowe wychowanie dziecka ? Jak sądzicie ? Uznawanie praw dziecka w rodzinie oznacza traktowanie malucha jako równego, bez przeceniania i niedoceniania jego roli. Dystans. Rodzice pozwalający dziecku swobodnie działać i dający mu do zrozumienia, że za wyniki tego działania jest ono odpowiedzialne. Dorośli kierują nim poprzez stosowanie sugestii, wyjaśnienie i tłumaczenie, wspólne uzgadnianie swoich praw i obowiązków.

Dziecko przy takiej postawie rodziców wie, czego się od niego oczekuje, oraz że te oczekiwania są na miarę jego możliwości. Brzmi jak bajka… Ale tak jest! I tak można! Kiedy rodzice przejawiają postawę uznającą prawa dziecka, wówczas może ono ukształtować w sobie takie cechy, jak lojalność i solidarność w stosunku do innych członków rodziny. Nie musi polegać wyłącznie na rodzicach - może natomiast podejmować wiele czynności samodzielnie.

A więc tak:
1. Na miarę wieku i możliwości pozwalaj dziecku na ćwiczenie nowych umiejętności. 
2. Nie ochraniaj nadmiernie przed doświadczaniem niepowodzenia. 
3. Okazuj szacunek dla dziecięcych zmagań. 
4. W sytuacji niepowodzenia zachęcaj do ponawiania prób. 
5. Nie uzależniaj dziecka od siebie, ono ma prawo do autonomii. 
6. Okazuj cierpliwość, dziecko potrzebuje wielu prób, by opanować określoną umiejętność. 
7. Nie wyręczaj dziecka.

A po drugiej stronie mamy… Postawa nadmiernie chroniąca. Tzw. nadopiekuńczość? W tym wypadku również rodzice nadmiernie koncentrują się na dziecku, jednakże ich podejście jest bezkrytyczne, rodzice uważają swoje dziecko wręcz za wzór doskonałości. Ulegają mu całkowicie, tolerują i usprawiedliwiają wszelkie jego wybryki i kaprysy. Pozwalają mu panować nad sobą i całą rodziną. A to źle. Bardzo źle. Przesadna opiekuńczość skłania do traktowania dużych już dzieci jak niezaradnych maluchów, które trzeba wyręczać we wszystkich czynnościach, również tych samoobsługowych. Rodzice z taka postawą hamują potrzebę samodzielności. Dzieci bardzo długo są niezaradne, niezręczne, niesamodzielne. Czasem buntują się, ale bez rezultatów.

Tak, tak :) Pamiętacie? Nie, ja szam! Postawa nadmiernie chroniąca może powodować opóźnienie dojrzałości społecznej, albo też doprowadzić dziecko do przekonania, że wszelkie jego wybryki będą tolerowane. Utrudni to wykształcenie hamulców powstrzymujących szkodliwe działania. Brzmi groźnie, wiem. Zachowania nie aprobowane mogą też być odwetem za przykrości ponoszone od rówieśników, którzy wyśmiewają zbytnią zależność od dorosłych. Wiadomo, postawy pozytywne powinny występować razem – zarówno akceptacja, współdziałanie, rozumna swoboda, jak i uznanie praw wnoszą wiele dobrego w wychowanie dziecka. Postawy te przenikają się – współdziałanie może wynikać z akceptacji, akceptacja z rozumnej swobody.

"Pozwólcie dziecku doświadczać po omacku, wydłużać swe korzenie, eksperymentować i drążyć, dowiadywać się i porównywać, szukać w książkach i materiałach źródłowych, zanurzać swą ciekawość w kapryśnych głębinach wiedzy, pozwólcie mu wyruszać w podróże odkrywcze,  czasem trudne – ale pozwalające znaleźć taki pokarm, jaki będzie dla niego pożywny". 
(C. Freinet, Gawędy Mateusza)

Więcej felietonów Anki znajdziecie na portalu www.magazynrodzinka.pl

Anka Antończak
tel. 793 792 444
www.facebook.com/ankaantonczak
www.ankaantonczak.pl