Stettin 3D, to hobbystyczny, niekomercyjny projekt, mający na celu odtworzenie dziś właściwie nieistniejącego Starego Miasta Szczecina i okolic z okresu lat 30. XX wieku. W zrealizowaniu tej idei ma pomóc współczesna technologia projektowania 3D. Twórcy chcą stworzyć program, przypominający współczesne gry komputerowe, który ma zapewnić użytkownikowi możliwość spaceru i obserwacji Szczecina z perspektywy człowieka. W programie mają znaleźć się też podstawowe informacje i ciekawostki na temat prezentowanej okolicy. Na kilka nurtujących nas pytań, wobec tego ciekawego projektu odpowiada nam współzałożyciel Stettin 3D - Bartosz Lemke. 

Na facebooku możemy przeczytać, że Stettin 3D to przedsięwzięcie hobbystyczne? Jakie były początki tego nietypowego hobby?

Początki tego projektu miały miejsce w zasadzie ponad 10 lat temu kiedy zainteresowałem się przedwojennym Szczecinem poprzez portal Sedina.pl znanym na pewno starszym miłośnikom starego Szczecina. Wtedy po zaznajomieniu się z galerią byłem w dużym szoku - jak bardzo zmieniło się to miasto.

W obszarze Starego Miasta to w zasadzie dwa różne miasta, które łączy ze sobą jedynie kilka zabytków. Uznałem, że moje zainteresowanie grafiką trójwymiarową mogę połączyć z fascynacją starym Szczecinem i że warto byłoby go odwzorować w trójwymiarze - bo to jedyna opcja żeby w jakiś sposób "pospacerować" po tamtym mieście.

Minęło jednak wiele lat, była duża przerwa z różnych przyczyn, jednak do projektu postanowiłem wrócić. Realizacja tego celu jest moim wielkim marzeniem i daje mi sporo satysfakcji, choć jednocześnie potrafi być wyczerpujące i pracochłonne.

Kto tworzy zespół Stettin 3D?

Projekt w głównej mierze opiera się na mojej własnej pracy. Choć założeniem jest stworzenie grupy osób i stabilnej inicjatywy społecznej, która zajmie się wirtualną odbudową Szczecina, bo zdecydowanie nie jest to zadanie dla jednej osoby. Przez wiele lat współpracowała ze mną także Małgorzata Wrzosek - osoba, która wniosła m.in. dużą wiedzę historyczną. Co najmniej kilka osób wsparło Stettin 3d też własnymi modelami.

Np. prezentowany w ostatnim czasie budynek klubu 13 Muz był wykonany we współpracy z panem Jerzym Dettlafem, który wymodelował fasady. Bardzo pozytywnie do całej inicjatywy podeszło na początku też środowisko Sedina.pl, administrator Arkadiusz Bis. Archiwum Państwowe w Szczecinie także wspomogło działania od strony dokumentacyjnej.

Było także wiele innych osób, które wymieniłem na stronie Facebookowej bardzo istotnych dla naszych działań.

Jakie projekty popularnych budynków ze Szczecina do tej pory wykonałeś?

Jest już opublikowany Teatr Miejski i Konzerthaus - każdy może te modele obejrzeć w serwisie Sketchfab w komputerze, telefonie lub goglach VR. Wśród modeli nad, którymi pracujemy są też Pałac pod Głowami (rekonstrukcja wyglądu sprzed około 1935r.), Haus Ponath - czyli obecna Kaskada, czy znany także przed wojną budynek "Szarego Zamku" - jednej z bardziej znanych kamienic w przedwojennym Szczecinie.

W ostatnich dniach wykonałem też prostą wizualizację kościoła Mariackiego wyburzonego na początku XIX w, którą chciałbym w przyszłości rozwinąć i zdetalizować.

Liczę, że uda się pokazać więcej ciekawych zabytków kościołów, bram z różnych epok w ramach projektu, choc jego główną osią jest dziś plac Żołnierza i uliczki biegnące w kierunku Wyszyńskiego w czasach bezpośrednio przed zniszczeniem.

Na chwilę obecną wykonałem już wszystkie budynki w obrysie placu, jednak część modeli potrzebuje jeszcze sporo poprawek i detalizacji, ukończyć muszę także zagospodarowanie placu.

Ile średnio trwa wykonanie takiej wizualizacji?

Z tym bywa różnie. W ostatnim czasie sporo eksperymentuje, szukając optymalnych metod jeśli chodzi o nakład czasu pracy, poziomu szczegółowości obiektów, czy też ich optymalizację. Nie zawsze takie zadanie zajmuje więc tyle czasu ile powinno, bo i ja sam nie jestem mistrzem grafiki trójwymiarowej.

Z perspektywy czasu wybranie jako pierwszego rejonu prac właśnie placu Żołnierza było pewnym błędem. To widowiskowy rejon miasta, pełny okazałych narożnych kamienic, trudnych w wykonaniu, co niestety pewnie miało wpływ na przewlekłość całej inicjatywy.

O ile zwykły pierzejowy budynek czy prostą kamienicę, można wykonać czasem w dwa popołudnia, o tyle taki gmach jak np. Konzerthaus może zająć nawet kilka miesięcy (oczywiście biorąc pod uwagę pracę w wolnym czasie).

Wszystko zależy od ilości wolnego czasu czy motywacji...

Z pewnością Twoje usługi przydają się nie tylko jako ciekawe posty do internetu. Czy miałeś okazje wykonać kilka projektów dla miasta lub firm?

Raczej nie, koncentruje się obecnie na pracy zawodowej. W przeszłości zdarzyło mi się wykonać jedynie koncepcje odbudowy linii tramwajowej na placu Zgody i wykonać wizualizację zagospodarowania tego placu jednak stricte hobbystycznie i z prywatnej inicjatywy.

Jeśli chodzi o firmy czy instytucje publiczne zdarzyły się jakieś rozmowy na ten temat, choć do tej pory jeszcze niewiele z nich wynikło to są obiecujące na przyszłość. Czasami po chwili rozmowy niestety okazuje się, że rozmówca zainteresowany jest zupełnie czymś innym niż tematyka projektu - a ja nie nie robię tego projektu żeby reklamować własny biznes i szukać kolejnych zleceń.

Oczywiście chętnie podejmuje rozmowę z każdym zainteresowanym, jeśli ktoś chce zrobić coś podobnego, w jakiś sposób połączyć siły to jestem tymbardziej zainteresowany.

Warunek zawsze jest jednak jeden - projekt spaceru VR w podstawowej formie ma być projektem ogólnodostępnym, możliwym do bezpłatnego korzystania i nie wykorzystywanym na jakąkolwiek wyłączność, bo takie było pierwotne założenie i składane obietnice więc np. nie mogę sprzedać nikomu modeli z projektu na wyłączność (a i takie pytania padały) co nie oznacza, że np. zupełnie obok tego nie możemy zrobić gry komputerowej. Choć dziś to raczej mrzonki...

Gdzie obejrzymy Twoje prace?

Póki co bieżące prace prezentowane są na Facebooku, choć ciągle w planach mamy stronę internetową. W serwisie Sketchfab można obejrzeć póki co trzy obiekty, ale wkrótce pojawią się kolejne. Prezentacja modeli w Sketchfab nie jest moim głównym zamierzeniem. Podstawowym celem jest spacer VR po przedwojennym Szczecinie, w którym po fragmencie miasta będzie można poruszać się na takiej zasadzie jak w grze komputerowej.

Choć dokładna realizacja tego celu na pewno będzie uzależniona od tego czy znajdą się osoby chętne do pomocy finansowej, pomocy w pracach czy od ilości mojego wolnego czasu czy potencjalnych trudności technicznych. Być może zamiast pełnego spaceru powstanie np. animacja 360'.

Niestety bez większego wsparcia finansowego czy osobowego, może być ciężko wykonać takie zadanie w pełni profesjonalnie - chciałbym żeby czytelnicy wiedzieli że nie jest to proste. Zdarzają się osoby, które np. mówią że coś można wykonać lepiej. Ja te uwagi przyjmuje i się z nimi zgadzam, ale przy okazji chce też poprosić o wyrozumiałość mając na uwadzę te okoliczności.

Jak można wesprzeć Twój projekt?

Projekt można wesprzeć na dwa sposoby. Można wesprzeć naszą zrzutkę, czy patronite, ale zapraszam przede wszystkim do stałej współpracy osoby, które mają wiedzę np. o silniku graficznym Unreal Engine, programowaniu, wiedzę historyczną, potrafią robić modele 3d, czy w inny sposób chcą pomóc np. są w posiadaniu przedwojennych fotografii/ikonografii okolicy, map geodezyjnych i są skłonne takie materiały na cele projektu przekazać.

Także podejmowanie jakiejkolwiek aktywności na stronach, grupach facebookowych od lajków po udostępnienia - jest bardzo pomocne gdyż niestety Facebook jest dziś mocno nakierowany na płatną promocję.

Apeluje też pod postami o finansowe wsparcie, ponieważ chciałbym, by w przyszłości projekt dysponował własnym budżetem, który pozwoli finansować kolejne działania, aktywizować specjalistów i pasjonatów.

Trzeba pamiętać, że o ile wykonywanie grafik czy prostych modeli do pokazania nie wymaga wielkiej wiedzy o tyle spacer w pełnym 3d wymaga umiejętności zbliżonych do tworzenia gier komputerowych.

Zdaje sobie sprawę z faktu, że nikt poza mną nie będzie na tyle szalony, by co drugie popołudnie spełniać przed ekranem komputera na takiej mozolnej pracy czysto hobbystycznie. Na pewnych etapach to wsparcie finansowe może okazać się wręcz niezbędne - by choć częściowo zapłacić najbardziej zaangażowanym osobom.

Nie chce się jednak tym zrażać, ani tym że być może nie zbiorę wystarczających do tego środków - nie oznacza to, że porzuce projekt. Nawet jeśli nie uda się wykonać planów "maksimum" - na każdym etapie prac mogę np. prezentować pojedyncze modele budynków, tworzyć proste animacje itp. Z tego co widzę te pracę spotykają się z pozytywnymi reakcjami.

Powiesz nam kilka słów o swoich planach na przyszłość?

Wizje na przyszłość i marzenia...Marzy mi się, żeby kiedyś udało się wirtualnie odbudować całe Stare Miasto (a przynajmniej kilka ciekawszych ulic, miejsc, obiektów) wraz z Łasztownią czy częścią Śródmieścia, czy ważniejszymi obiektami spoza tego obszaru, czy też cofając się w dalsze okresy historyczne. Tak jak w ostatnich dniach udało się np. pokazać makietę kościoła Mariackiego, choć póki co bardzo uproszczoną.

Na koniec pamiętajmy, że technologie związane z wirtualną rzeczywistością nabierają w obecnych czasach rozpędu - dlatego tymbardziej myślę, że warto by Szczecin miał taką atrakcję, zwłaszcza bacząc na jego skomplikowaną historię, czy w przeszłości nawet stołeczny charakter i przynależność do różnych państw.

Marzy mi się by kiedyś projekt zdołał np. rozwinąć się do postaci np. metaversum - choć sam musze przyznać, że z tą tematyką, pomysłami Facebooka czy Epic Games dopiero się zapoznaje.

Wbrew temu co sądzą niektórzy technologia VR nie jest tylko mrzonką, ale może być bardzo przydatna do wizualizacji m.in przeszłości czy przyszłości - spotkać się wirtualnie na spacerze w przedwojennym Szczecinie to było by niesamowite uczucie, którego mam nadzieje kiedyś będzie można doświadczyć!

Dane do kontaktu:

mail: [email protected]
facebook: www.facebook.com/Stettin3d

stettin 3d